ทรงเป็นยามเฝ้าตลิ่งให้ปวงสัตว์

***ทรงเป็นยามเฝ้าตลิ่งให้ปวงสัตว์***

ภิกษุ ท. ! เปรียบเหมือนมีบุรุษผู้หนึ่ง

ว่ายล่องกระแสน้ำลงไป

เพราะเหตุจะได้สิ่งน่ารักน่าเพลินใจ.

-

มีบุรุษบัณฑิตผู้หนึ่ง ยืนอยู่บนฝั่ง

เห็นบุรุษผู้ว่ายน้ำนั้นแล้ว ร้องบอกไปว่า

-

“ท่านผู้เจริญ!ท่านย่อมว่ายล่องตามกระแสน้ำ

เพราะเหตุจะได้สิ่งน่ารักน่าเพลินใจโดยแท้.

-

แต่ว่า ทางเบื้องล่างนั้น

มีห้วงน้ำลึก มีคลื่น มีน้ำวน มียักษ์ มีรากษส

ซึ่งเมื่อท่านไปถึงที่นั่นแล้ว

จักต้องตาย

หรือได้รับทุกข์เจียนตาย”.

-

ภิกษุ ท. ! บุรุษผู้ว่ายล่องตามกระแสน้ำ นั้น

ครั้นได้ฟังดังนั้นแล้ว

ก็พยายามว่ายทวนกระแสน้ำกลับมา

ด้วยกำลังมือและเท้าทั้งหมดของเขา.

-

คำว่า ‘กระแสน้ำ' เป็นชื่อแห่งตัณหา.

คำว่า ‘สิ่งน่า รักน่าเพลินใจ' เป็นชื่อแห่งอายตนะภายในหก.

คำว่า`ห้วงน้ำลึก' เป็นชื่อแห่งสัญโญชน์เบื้องต่ำห้าอย่าง.

คำว่า `คลื่น' เป็นชื่อแห่งความโกรธ และความคับแค้น.

คำว่า ‘น้ำวน' เป็นชื่อแห่งกามคุณห้า.

คำว่า ‘ยักษ์' และ’รากษส' เป็นชื่อแห่งเพศตรงข้าม.

คำว่า ‘ว่ายทวนกระแสกลับมา' เป็นชื่อแห่งเนกขัมมะ.

คำว่า ‘พยายามด้วยกำลังมือและเท้าทั้งหมด' เป็นชื่อแห่งการปรารภความเพียร.

คำว่า ‘บุรุษบัณฑิต ผู้ยืนอยู่บนฝั่ง' เป็นชื่อแห่งตถาคต

         ผู้เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า นี้แล.

-

บาลี อิติวุ. ชุ. ๒๕/๓๑๖/๒๘๙. ตรัสแก่ภิกษุทั้งหลาย.

https://www.youtube.com/watch?v=RmCn3p7iOvQ